Türkiye’deki en büyük Türk-İslam mezarlıklarından biri olan ve 1335’te yapılan Halime Hatun Kümbeti’nin de bulunduğu alanda, Kültür ve Turizm Bakanlığının müsaadesiyle 2022’de başlatılan hafriyat ve onarım çalışması devam ediyor.
Van Müzesi başkanlığında, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Sanat Tarihi Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ercan Çalış’ın bilimsel danışmanlığında yapılan hafriyatlarda, alanında uzman 25 kişilik takım misyon yapıyor.
100 MEZAR TAŞI RESTORE EDİLDİ
Boyları 2,5 metreye ulaşan, üzerlerindeki yazı ve klâsik motiflerle dikkat çeken 750’ye yakın mezar taşının olduğu 50 dönümlük alanda yürütülen çalışmada, tahrip olan 100 mezar taşı restore edildi. Şahideli (baş ve ayak kısmında üzerinde yazı ve süslemelerin yer aldığı dikili taşın bulunduğu mezar) ve şahidesiz 45 mezar gün yüzüne çıkarıldı.
“TOPRAKTAN ADETA TARİH FIŞKIRIYOR”
Doç. Dr. Ercan Çalış, ikinci büyük Türk-İslam mezarlığı niteliği taşıyan tarihi Selçuklu Mezarlığı’nda 2022’de başlatılan çalışmanın bu yıl da devam ettiğini söyledi.
Alanda hem mezar taşlarının restore edildiğini hem de kitabe ve süslemelerin akademisyenlerce çözümlendiğini tabir eden Çalış, şu sözleri kullandı:
“Çalışmamız Van Valisi Ozan Balcı’nın teşebbüsleriyle, Kültür ve Turizm Bakanlığının ‘Geleceğe Miras Projesi’ne dahil edildi. Şu ana kadar 100 mezar taşını ayağa kaldırdık. Blokaj çalışmaları yapıldı. Kırılan, eğrilen, düşen taşlar restore edildi. Başka değerli bir konu da pafta numaraları bulunmayan 45 mezarı gün yüzüne çıkardık. Bunlar toprak altındaydı. Topraktan adeta tarih fışkırıyor. Selçuklulardan bu vakte toprak altında gömülü halde kalan taşlar, uzman gruplarımızca çıkarıldı. Kitabe ve süslemeleri akademisyenlerimizce çözümlendi.”
“HALİME HATUN’UN KARDEŞİNİN MEZARINI DA BULDUK”
Çalışmalar esnasında değerli bulguların da elde edildiğini anlatan Çalış, şunları söyledi:
“Yürüttüğümüz çalışmada Halime Hatun’un kardeşinin mezarını da bulduk. Bu değerli bir bulgudur. Bir şahidenin üzerindeki kitabeyi çözümledikten sonra mezarın Saltuklu Meliki İzzettin Saltuk’un oğluna, yani Halime Hatun’un kardeşine ilişkin olduğunu tespit ettik. Çalışmalarımızı Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Van Valimiz Ozan Balcı’nın dayanaklarıyla sürdürüyoruz. Kitabelerin çözümlenmesiyle daha çok bilgiye ulaşıyoruz. Mezar taşları Anadolu’nun bir Müslüman Türk yurdu olduğunu belgelemesi noktasında ehemmiyet arz ediyor. Sayın Valimiz başta olmak üzere dayanak olan herkese teşekkür ederim.”
